Passengers ( 2016 )

فیلمنامه « مسافران » در سال 2007 توسط جان اسپایتس نوشته شده بود اما چنان دست به دست شد که او را هم به گروه فیلمنامه های " لیست سیاه " منتقل کردند تا وضعیت نامشخصی در انتظارش باشد. در سالهای گذشته قرار بود این اثر با حضور کیانو ریوز و رییس ویترسپون ساخته شود اما به دلایل مختلف این امر صورت نگرفت تا اینبار کمپانی سونی در سال 2014 اعلام کند که قصد ساخت فیلمی براساس این فیلمنامه را دارد و قرار است کارگردان فیلم تحسین شده « بازی تقلید » آن را بسازد و دو ستاره سینما یعنی کریس پرت و جنیفر لارنس هم در نقش های اصلی حضور داشته باشند.

داستان فیلم در آینده رخ می دهد و داستان فضاپیمایی به نام آوالون را به تصویر می کشد که وظیفه دارد جمعیت 5 هزار نفری را به یک سیاره دیگر منتقل نماید. تمام نفراتی که قرار است به سیاره جدید منتقل شوند، در خواب مصنوعی 120 ساله رفته اند و به نظر می رسد که همه چیز طبق برنامه در حال پیش رفتن است که ناگهان یکی از محفظه های خواب دچار مشکل شده و یکی از مسافران به نام جیم ( کریس پرت ) 90 سال زودتر از موعد مقرر بیدار می شود. جیم که از وضعیت خود وحشت کرده و می داند که احتملا تا آخر عمر در تنهایی خواهد مرد، تصمیم می گیرد تنهایی اش را از بین ببرد و...

« مسافران » ویژگی های مورد نیاز درام های فضایی را داراست. فیلم جدید تیلدوم دو شخصیت اصلی دارد که می دانیم قرار است ارتباطی عاطفی میانشان برقرار شود و همچنین در کنار این ارتباط، مسائل مختلفی که مرتبط با فضا است نیز مطرح خواهد شود . کم بودن شخصیت های داستان این فرصت را در اختیار سازندگان قرار داده تا به خوبی بر خط اصلی داستان متمرکز شوند و کیفیت بالایی برای آن در نظر بگیرند اما آنها از این فرصت استفاده نکرده و داستانی ساده را روایت کرده اند.

رابطه میان جیم و اورورا ( کسی که جیم او را هم بیدار می کند ) آغاز قانع کننده ای دارد و شوخی های کلامی مناسبی بینشان برقرار می شود که رفته رفته باعث رمانتیک شدن لحظاتشان می گردد اما پس از این لحظات فیلم دیگر برنامه ای برای پرورش رابطه این دو و یا ساختن موقعیتی که علاقه آنان را به چالش بکشد ندارد و هر آنچه که رقم می زند جملات کلیشه ای است که معمولاً روی زمین هم دیگر به گوش مخاطب خسته کننده به نظر می رسد چه برسد به آنکه بار دیگر آنها را اینبار خارج از سیاره زمین و میلیون ها کیلومتر دورتر از آن بشنویم! ظاهرا تنهایی و کنجکاوی و ترس احتمالی از عواقب زودتر برخاستن قرار نبوده منجر به برهم خوردن قواعد کلیشه ای روابط میان دو شخصیت زن و مرد شود و موقعیت هایی هم که درباره سفینه و نجات انسانهای آن به یکباره وارد داستان می شود و مسیر داستان را برای مدت کوتاهی تغییر می دهد نیز برای مقابله با این اتفاق، ناکارآمد به نظر می رسد.

فارغ از شیمی ضعیفی که میان پرت و لارنس در این فیلم برقرار شده ، فیلم حتی نمی تواند از فضایی هم که ساخته بهره درستی ببرد و مشخص نیست که بردن داستان به محیط یک سفینه چه دستاوردی برای فیلمساز به همراه داشته است. « مسافران » به جز چند صحنه معدود که جذاب ترین آن شنا کردن در استخر فضایی و چند ایده خلاقانه درباره آن ، هیچ دستاوری در به تصویر کشیدن داستان در این فضای بی کران بدست نیاورده است و خراب کردن و درست کردن قطعات هم نمی تواند عاملی برای ایجاد هیجان در داستان باشد چراکه خبری از عنصر غافلگیری در این موقعیت ها نیست و همه چیز بر روی یک خط امن گام بر می دارد. مشکلات فیلم در یک سوم پایانی لحظات اوج خود را تجربه می کنند و سپس پایان عجیب و غریب داستان را رقم می زنند که راحت ترین و بی دردسرترین پایان ممکن برای داستانی است که به هیچوجه قدرت خارج شدن از خط مستقیم را نداشته و چنین پایانی سزاوار آن است.

کریس پرت که خبر افشای دستمزدش که حدود 10 میلیون دلار کمتر از جنیفر لارنس بود حواشی زیادی برای او بوجود آورده بود، در فیلمهای « نگهبانان کهکشان » و « پارک ژوراسیک » نشان داده که توانایی خوبی برای رقم زدن لحظات کمیک دارد و این ویژگی اینبار در « مسافران » هم برای مدت محدودی به کمک او آمده اما تداوم نمی یابد. در آن سو، جنیفر لارنس حضور دارد که بازی خوبی از خود به نمایش گذاشته است اما مشکل اصلی اینجاست که این دو در کنار یکدیگر کارایی لازم را ندارند و این ضعف به دلیل فیلمنامه ای است که برای این دو موقعیت های بیشتر مهیا نکرده است. شاید می شد با وجود پرت و لارنس، فرصت های بیشتری برای معرفی آنها و همچنین گسترش روابطشان داد اما بهرحال این اتفاق نیفتاده است.

« مسافران » مورتن تیلدوم نه توانایی رقم زدن یک رمانتیک عاشقانه جذاب را دارد و نه می تواند از حیث یک اثر علمی - تخیلی اثر قابل اعتنایی باشد. تمام سفینه و فضایی که در خدمت داستان بوده به جز چند صحنه معدود، کارکرد چندانی در داستان ندارند و تنها به جذاب تر شدن جلوه های بصری فیلم کمک کرده اند. مخاطبش گاهی با دیدن سکانس استخر و تغییر جایگاه آب احساس می کند که سازندگان با ذهنی خلاق و حرفی تازه به سراغش آمده اما این احساس خیلی زود رنگ می بازد و تبدیل به فستیوالی از کلیشه های تکراری می شود که نه توانایی راضی کردن مخاطب سینمای علمی تخیلی را دارد و نه مخاطب سینمای عاشقانه. بزرگترین دلیل تماشای « مسافران » را باید در دو ستاره اصلی فیلم جستجو کرد که بهرحال دیدنشان خالی از لطف نیست.
منبع:مووی مگ